ثبت بین المللی اختراع : طبق گفته سازمان جهانی مالکیت معنوی اختراع محصولی است که روش جدیدی را برای انجام کاری ارائه می کند یا به عبارت دیگر محصولی است که برای اولین بار راه حل فنی برای حل مشکلی ارائه می دهد.
ثبت بین المللی اختراع
حق ثبت اختراع یا اندیشه گواه (گواهی نامه حق امتیاز) از سمت کشوری که تقاضا شده است؛ به مخترع داده می شود. گواهینامه حق امتیاز این حق را به دارنده آن می دهد که به صورت انحصاری از اختراع ثبت شده، بهره برداری کند.
حق امتیازها به دو نوع تقسیم می شوند:
- حق امتیاز محصول، راه حلی تکنولوژیکی است که در محصول به کار می رود و به صاحب آن حق امتیاز تهیه، استفاده، فروش و صادرات محصولاتی که از این اختراع استفاده کرده اند را می دهد.
- حق امتیاز فرایند، زمانی که راه حل در فرایند تولید استفاده شود و به صاحب آن امتیازی جهت استفاده از آن فرایند برای ساخت، استفاده و تجارت محصولات تولید شده از آن فرایند را دهد، اعطا می شود.
ثبت اختراعات در سطح کشور یا جهان نیاز به طی مراحل خاصی اعم از مراحل ثبت، هزینه های ثبت و زمان ثبت دارد که در این مقاله به آن ها پرداخته ایم.
شرایط ثبت بین المللی اختراع چیست؟
اگر فرد یا افرادی به فناوری، محصول یا فرایند جدیدی در راستای حل مشکلی دست یابند، برای ثبت آن باید به اداره ثبت مالکیت های صنعتی درخواست ثبت بدهند؛ اما این بدان معنی نیست که هر درخواستی به عنوان اختراع ثبت شود.
شرایط ثبت اختراع در سه مرحله خلاصه می شود:
- اختراع باید جدید باشد.
- ابتکاری باشد.
- در صنعت کاربرد داشته باشد.
اختراعات غیر قابل ثبت
طبق ماده ۴ قانون ثبت اختراعات طرح های زیر از حیطه حمایت خارج هستند:
- نظریه های علمی، کشفیات، آثار هنری و روش های ریاضی
- روش های تشخیص یا معالجه انواع بیماری ها در انسان ها یا حیوانات
- هرآنچه که قبلا در صنایع یا فنون پیش بینی شده است.
- طرح ها و روش های انجام کارهای تجاری یا سایر فعالیت های اجتماعی
- اختراعاتی که بهره برداری از آن ها خلاف شرع و نظام و اخلاق باشد.
- منابع ژنتیک، اجزا ژنتیک تشکیل دهنده آن ها و فرآیندهای بیولوژیک تولد آن ها
مزایای ثبت بین المللی اختراع
اختراع نتیجه فکر یا افکاری است که برای اولین بار ایده ای نوین را در راستای حل مشکلی ارائه می دهد و زمانی قابل حمایت است که به ثبت رسیده باشد. به هر مخترع گواهی نامه تعلق می گیرد که اعتبار آن به مدت بیست سال است و در طول این بیست سال فرد دارای گواهینامه برای حفظ اعتبار آن باید مبلغ معینی را به اداره ثبت اختراع پرداخت کند؛ در غیر اینصورت گواهی نامه فاقد اعتبار است.
ثبت اختراع دارای مزایای زیادی است که در زیل به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- ثبت اختراع از مخترع و اختراع حمایت می کند و امتیاز بهره برداری از تلاش های مخترع را به او اعطا می کند.
- فرایند ثبت اختراع دارای سرعت بیشتری از فرایند چاپ مقاله است.
- امکان استفاده از تسهیلات در خدمت سربازی (کسری سربازی، گذراندن دوران خدمت در نزدیکی محل سکونت، خدمت در مراکز تحقیقاتی)
- قابلیت ترجمه برای ارائه به دانشگاه های خارجی و سازمان ها را داشته باشد.
- اقدام برای تولید اختراع بدون نگرانی از اعتراضات
- به عنوان دارنده گواهی نامه حق فروش اختراع در مقابل دریافت مبلغی یا تعویض آن در مقابل دریافت حق امتیاز را دارید.
- ثبت اختراع ارزش تجاری اختراع را افزایش می دهد که نتیجه آن افزایش سود است.
- امکان دسترسی به بازارهای جدید را به شما می دهد.
- از فعالیت های تکراری جلوگیری می کند.
- حق اختراع ثبت شده قابل انتقال است و در صورت فوت صاحب حق به ورثه او منتقل می شود.
- امتیاز مثبت برای استخدام
- تسهیل در پذیرش و تحصیل در دانشگاه های داخل و خارج از کشور
اقدامات ایران در همکاری ثبت بین المللی اختراع
معاهده همکاری ثبت اختراع Patent Cooperation Treaty به اختصار (PCT) یک پیمان بین المللی است و زیر نظر سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) فعالیت می کند.
طبق این معاهده اگر اختراعی در PCT ثبت شود، حمایت از آن در کلیه کشورهای عضو امکان پذیر است. معاهده PCT اولین بار در سال ۱۹۷۰ میلادی و در واشنگتن منعقد شده است و در سال ۲۰۱۷ تعداد کشورهای عضو آن به ۱۵۲ رسید.
لایحه الحاق ایران به این معاهده در سال ۱۳۸۶ شمسی در مجلس تصویب شد؛ اما به دلیل کمبود امکانات لازم در سال ۱۳۹۲ شمسی پیوستن به این معاهده اجرایی شد.
مراحل ثبت اختراع بین المللی
ثبت بین المللی اختراع شامل پنج مرحله است که سه مورد ابتدای کار به صورت خودکار اجرا می شود:
- مرحله اول: آماده سازی و ثبت درخواست از جانب متقاضی و پردازش درخواست از جانب دفتر دریافت کننده
- مرحله دوم: تهیه یک گزارش جستجوی بین المللی و ثبت اظهارات یک مقام یا متخصص جستجوی بین المللی
- مرحله سوم: درخواست متقاضی همراه با گزارش جستجوی بین المللی توسط وایپو منتشر می شود.
- مرحله چهارم و پنجم: این مراحل اختیاری است و شامل جستجوی بین المللی تکمیلی می شود که توسط متخصصین جستجوی بین المللی انجام می گیرد.
نهاد قانونی متولی ثبت داخلی و ثبت بین المللی اختراع
با توجه به اینکه اختراع داخلی باشد یا خارجی برای ثبت آن نیاز است که با مراکز مختلف ارتباط برقرار شود. امروزه بیشتر فرآیندها به صورت الکترونیکی است و از طریق وب سایت صورت می گیرد. از جمله مهم ترین نهادها به موارد زیر اشاره می کنیم:
- مرکز مالکیت معنوی
- کنوانسیون پاریس
- معاهده PCT
- سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)
هزینه و زمان ثبت اختراع
ثبت اختراع در فاز بین المللی هزینه بیشتری در پی دارد؛ همچنین ثبت اختراع در فاز بین الملل شامل روش های مختلفی می شود که هزینه های آن ها با یکدیگر متفاوت است؛ اما به طور کلی هزینه ها به گونه ای نیست که افراد امکان پرداخت آن ها را داشته باشند.
ثبت داخلی اختراع
برای کسب اطلاعات از هزینه های ثبت اختراع داخل کشور به وب سایت مرکز مالکیت معنوی مراجعه کنید. هزینه ثبت داخلی اختراع معمولا به دو بخش اشخاص حقیقی و حقوقی تقسیم می شود. میزان هزینه ثبت اختراع به موارد مختلفی وابسته است.
ثبت اختراع در فاز بین الملل
مخترع ها بعد از ثبت اثر خود در ایران برای ثبت اختراع در سطح بین الملل ممکن است به روش های مختلفی اقدام کنند که هزینه های آن ها متفاوت است؛ برای مثال روش ثبت از طریق معاهده PCT معمولا هزینه های بیشتری نسبت به سایر روش ها در بردارد.
زمان ثبت اختراع
در ثبت اختراع داخلی از زمان ثبت درخواست تا ارائه گواهی معمولا ۱۲ ماه زمان نیاز است؛ البته ممکن است که اظهارنامه برخی از افراد نیاز به اصلاحاتی داشته باشد یا اظهارنامه فردی رد شود و او نسبت به این موضوع اعتراض کند.
برای ثبت اختراع در فاز بین المللی نیاز به زمان بیشتری است زیرا اختراع اول باید داخل کشور ثبت شود.
نتیجه گیری
با توجه به افزایش اطلاعات در دنیا در زمینه فناوری و اختراعات مالکیت فکری اهمیت بسیار زیادی دارد و به همین دلیل است که سازمان های حمایت از مالکیت فکری در دنیا به منظور ترویج ایده ها، دانش و اختراعات ثبت شده اند.
از طرفی برخی از افراد به دنبال ثبت اختراعات خود در خارج از کشور هستند تا از طریق اختراع خود از تسهیلات کشورهای دیگر استفاده کنند.
شما عزیزان جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به لینک ثبت فردا مراجعه کنید یا با شماره تماس ۵۲۷۱۲-۰۲۱ تماس حاصل فرمائید.
