مفهوم نظارت و عملکرد بازرسان در شرکت های سهامی : بازرس در واقع فردی است که بر کار هیئت مدیره یک شرکت نظارت دارد. سهامداران شرکت در اداره شرکت نقش دارند و صاحبان اصلی یک شرکت هستند.
مفهوم نظارت و عملکرد بازرسان در شرکت های سهامی
برای نظارت بهتر شرکت هیئت مدیره ای را انتخاب می کنند، فردی باید بر کار هیئت مدیره نظارت داشته باشد و گزارش عملکرد امور را به سهامداران بدهند که این کار بر عهده ی بازرسان است.
به طور کلی بازرس در شرکت سهامی فردی است که اختیار نظارت بر اعمال هیئت مدیره و حق هر گونه اظهارنظر در امور جاری و مالی شرکت را دارد.
روش انتخاب بازرس شرکت سهامی
بازرس ها در شرکت های سهامی خاص توسط کلیه سهامداران انتخاب می شوند و انتخاب آن ها با امضای تمامی آن ها صورت می پذیرد. در شرکت های عمومی بازرس توسط مجمع عمومی موسس شرکت انتخاب و مشغول به کار می شود.
تعداد بازرسان مورد نیاز در شرکت های سهامی
شرکت هایی که سهام خاص دارند، باید یک بازرس داشته باشند و برای شرکت های بزرگ تر وجود چند بازرس هم موردی ندارد. از طرفی بهتر است که شرکت علاوه بر بازرس اصلی یک بازرس علی البدل داشته باشد تا اگر اتفاقی برای بازرس اصلی افتاد، آن فرد کارهای بازرس اصلی را انجام دهد.
برای بازرس در شرکت سهامی چه شرایطی را باید در نظر گرفت؟
بازرس نباید دارای سو پیشینه کیفری باشد.
بازرس این امکان را ندارد که عضو هیئت مدیره یا خود مدیرعامل شرکت باشد.
بازرس نباید از خویشاوندان مدیرعامل یا اعضای هیئت مدیره باشد.
هر فردی که خود یا همسرش از هیئت مدیره یا مدیر عامل شرکت حقوق دریافت می کند، ممکن نیست به عنوان بازرس در نظر گرفته شود.
عملکرد بازرسان در شرکت های سهامی باید به چه صورت باشد؟
بازرس یکی از ارکان اصلی شرکت به شمار می آید و وظایف خود را باید به صورت مستقل انجام دهد.
یکی از وظایف اصلی بازرس در شرکت سهامی این است که به سهامداران و مقامات قضایی اطلاع رسانی کند و روی کنترل وضع کلی شرکت نظارت داشته باشد.
عملکرد بازرسان در شرکت های سهامی در مورد بررسی حساب ها:
بازرسان باید در مورد صحت و درستی صورت دارایی و صورتحساب دوره عملکرد و حساب سود و زیان که مدیران برای ارائه به مجمع عمومی آماده می سازند، اظهارنظر کنند.
نقشی که بازرس در این جا به عهده دارد این است که فقط روی حساب های شرکت نظارت کند و در تدوین آن ها تغییری ایجاد نکند.
عملکرد بازرسان در شرکت های سهامی در امر اطلاع رسانی:
بازرس برای بازرسی شرکت نیاز دارد که اطلاعات فنی و تخصصی مورد نیاز را داشته باشد، تا سهامداران و مقامات قضایی را از وضعیت حساب های شرکت مطلع کند. بازرس باید یکسری گزارش های مختلف را ارائه دهد که این گزارش ها به شکل گزارش کاملی است و به صورت سالانه برگزار می شود؛ همچنین باید به مجمع عمومی ارائه دهد و این گزارش باید ده روز قبل از برگزاری مجمع آماده باشد.
بازرس باید نظر خود را در رابطه با جزئیات معامله ای که بین اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل با شرکت های معاملاتی اتفاق می افتد، به مجمع بیان کند.
گزارشاتی که بازرس به مجمع ارائه می دهد، شامل گزارش افزایش سرمایه، کاهش سرمایه و حق سلب و حق تقدم سهامداران در صورت افزایش سرمایه است.
عملکرد بازرسان در شرکت های سهامی در مورد ماموریت های نظارتی خاص
بازرس علاوه بر اینکه روی حساب ها نظارت می کند، یکسری کارهای فرعی دیگری انجام می دهد که این کارها جنبه حقوقی دارند.
بازرس باید در مورد این موضوع که مدیران شرکت دارای تعداد سهام وثیقه ای هستند یا نه و اینکه این سهام در صندوق شرکت نگهداری می شود یا خیر اطلاعاتی را به دست آورد و در صورت مشاهده تخلف از مقررات قانونی در مورد سهام وثیقه به مجمع عمومی گزارش دهد.
وظیفه بعدی بازرس این است که درباره صحت مطالب و اطلاعاتی که مدیران در اختیار مجامع عمومی قرار می دهند، اظهار نظر کند و اگر اطلاعاتی که در اختیار صاحبان سهام قرار می دهند، خلاف واقعیت باشد، به مجمع عمومی اطلاع دهد.
بازرس باید مطمئن شود که حقوق صاحبان سهام در مورد حقوقی چون تقسیم سود و حق رای به صورت یکسان رعایت شده باشد.
بازرس در شرکت های سهامی چه نقشی دارد؟
در قسمت بالا گفته شد که تمامی شرکت ها باید یک بازرس اصلی داشته باشند. فعالیت بازرس به نفع تمامی کسانی است که به طریقی با شرکت همکاری دارند.
در صورتی که یک بازرس به تنهایی از پس بازرسی تمام امور شرکت برنیاید و حجم کار بالا باشد، ممکن است از چند بازرس استفاده کرد. در جایی که چند بازرس وجود دارد، هر بازرس باید به تنهایی وظایف خودش را انجام دهد و گزارشی تهیه کند.
هر شرکت سهامی لازم است یک بازرس اصلی و یک بازرس علی البدل داشته باشد تا در صورتی که بازرس اصلی فوت کند، یا استعفا دهد، آن فرد این کارها را انجام دهد. بازرس باید اطلاعات خود را در مورد صحبت مطالب و اطلاعاتی که مدیران در اختیار سهامداران قرار می دهند، بیان کند.
مهم ترین نکاتی که در عملکرد بازرسان در شرکت های سهامی لازم به ذکر است.
سهامداران اجازه دخالت در امور شرکت را ندارند و این کار را افرادی مثل هئیت مدیره و مدیرعامل باید انجام دهند. از طرفی سهامداران باید بدانند که سرمایه آن ها در مسیر درستی در حال استفاده است و از اوضاع مدیریت شرکت باخبر باشند.
مهمترین وظیفه ای که بازرس در شرکت سهامی دارد، این است که بر رفتار و اعمال مدیران نظارت داشته باشد. قانون تجارت نقش بازرس را حائز اهمیت می داند و می گوید در صورتی که بازرس صورت دارایی و ترازنامه و حساب سود و زیان سالانه شرکت را تصویب نکند و با این حال گزارشی ارائه دهد، آنگاه مجمع عمومی حساب های مالی شرکت را بی اعتبار می داند.
نتیجه گیری
در این مقاله نقش بازرس و اهمیت آن را در شرکت های سهامی بازگو کردیم. گفتیم که بازرس فردی است که بر کارهای هیئت مدیره نظارت دارد. این را هم گفتیم که بازرس در شرکت های خصوصی توسط سهامداران شرکت انتخاب می شود.
این که در هر شرکتی حداقل یک بازرس باید وجود داشته باشد و در شرکت های بزرگتر برای رسیدگی به تمامی کارها به چند بازرس نیاز است؛ علاوه بر بازرس اصلی به یک بازرس علی البدل هم نیاز دارند. سایت ثبت فردا یک موسسه حقوقی است که در خصوص امور حقوقی فعالیت می کند و با سابقه درخشان خود موفق به دریافت رتبه نخست در جشنواره برترین های کارآفرینی شده است.
شما عزیزان جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به لینک ثبت فردا مراجعه کنید یا با شماره تماس ۵۲۷۱۲-۰۲۱ تماس حاصل فرمائید.
