تعریف شرکت تعاونی :به موجب ماده‌ی۱۷ قانون تجارت جمهوری اسلامی ایران تعریف شرکت تعاونی با این شرح است: «شرکت تعاونی، شرکتی است که تمام یا حداقل ۵۱% سرمایه‌ی آن به وسیله‌ی اعضا در اختیار شرکت تعاونی قرارگیرد و وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، شرکت‌های دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت، بانک‌ها، شهرداری‌ها، شوراهای اسلامی کشوری، بنیاد مستضعفان و سایر نهادهای عمومی می‌توانند جهت اجرای بند ۲ اصل ۴۳ از راه وام بدون بهره یا هر راه مشروع دیگر از قبیل مشارکت، مضاربه، مزارعه، مساقات، اجاره، اجاره به شرط تملیک، بیع شرط، فروش اقساطی و صلح، اقدام به کمک در تأمین یا افزایش سرمایه‌ی شرکت‌های تعاونی نمایند؛ بدون آن که عضو باشند.
تعریف شرکت تعاونی
شرکت تعاونی شرکتی است که اصولا بین افراد حقیقی تشکیل می شود واغلب در زمینه تولید، پخش و ساماندهی این ها فعالیت می کند. هدف از تاسیس و تشکیل این شرکت ها بهتر کردن اوضاع اقتصادی اعضا و شرکا می باشد.
شرکت تعاونی برای تشکیل نیاز به اعضای بیشتری نسبت دیگر شرکت ها دارد در این تعریف شرکت تعاونی برای ثبت نیاز به حداقل ۷ شریک دارد که این ۷ شرکا فقط می توانند افراد حقیقی باشند یعنی هیچ شخص حقوقی نمی تواند به عنوان عضو این شرکت باشد و مقدار مسئولیتی که هر یک از سهامداران (شرکا) دارند به میزان مبلغی است که سرمایه و یا سهام آنها مشخص می کند.
مبحثی مهم وجود در مورد حدود اختیارات شرکا و اعضا در این نوع شرکت که به این شرح است: در شرکت های تعاونی اختیار و حق رای به مقدار سرمایه ی اعضا مرتبط نیست و شریکی با سهم بیشتر با عضو یا شریکی با میزان سهم کمتر دارای حق رای یکسا می باشند.
مواد قانونی در تعریف شرکت تعاونی
تبصره: در مواردی که دستگاه‌های دولتی در تأسیس تعاونی، شریک می شوند؛ ظرف مدتی که با موافقت طرفین درضمن عقد شرکت، تعیین خواهد شد؛ سهم سرمایه‌گذاری دولت به تدریج بازپرداخت و صددرصد سرمایه به تعاونی تعلق خواهدگرفت. مطابق ماده‌ی ۲۶ همان قانون: «تعاونی‌های تولیدی، شامل تعاونی‌هایی است که در امور مربوط به کشاورزی، دام داری، دام پروری، پرورش و صید ماهی، شیلات، صنعت، معدن، عمران شهری و روستایی و نظایر اینها فعالیت می‌نمایند» و به موجب ماده‌ی ۲۷: «تعاونی‌های توزیع، عبارتند از تعاونی‌هایی که نیاز مشاغل تولیدی و یا مصرف کنندگان عضو خود را در چهارچوب مصالح عمومی و به منظور کاهش هزینه‌ها و قیمت‌ها تأمین می‌نمایند». تبصره‌ی ماده‌ی ۲۸: «تعاونی‌های موضوع این قانون با رعایت قوانین و مقررات می‌توانند به امر صادرات و واردات در موضوع خود بپردازند».
مدارک شرکت‌های تعاونی برای ثبت
در تعریف شرکت تعاونی مدارک مورد نیاز برای ثبت آن را به شرح زیر بیان می کنند:
۱) صورت جلسه‌ی تشکیل مجمع مؤسس و اولین مجمع عمومی عادی و اسامی اعضا و هیأت مدیره‌ی منتخب و بازرسان و مدیرعامل شرکت
۲) اساسنامه‌ی مصوب مجمع عمومی
۳) درخواست کتبی ثبت
۴) طرح پیشنهادی و ارائه‌ی مجوز وزارت تعاون
۵) رسید پرداخت مقدار لازم التأدیه‌ی سرمایه
۶)مدارک دعوت تشکیل اولین جلسه‌ی مجمع عمومی عادی (موضوع بند ۲ ماده‌ی ۳۲)
۷) موافقت‌نامه‌ی تشکیل شرکت یا اتحادیه ( تبصره‌ی ماده‌ی ۵۱)
۸) مجوز ثبت شرکت یا اتحادیه ( بند ۲۸ ماده‌ی ۶۶ و بند ۴ ماده‌ی ۵۱)
– اولین هیأت مدیره‌ی منتخب شرکت تعاونی، مکلف است پس از اعلام قبولی با انجام تشریفات مقرر نسبت به ثبت تعاونی اقدام نماید.
انواع شرکت های تعاونی
با توجه به تعاریفی که از شرکت های تعاونی ارائه شد در اینجا با انواع شرکت تعاونی از این شرکت ها را ذکر می کنیم :
- شرکت تعاونی روستایی
- شرکت تعاونی بخش و فروش محصولات مختلف
- شرکت تعاونی بیمه
- شرکت تعاونی مصرف
- شرکت تعاونی وام و تسهیلات (اعتباری)
- شرکت تعاونی مسکن
- شرکت تعاونی محصولات کشاورزی
- شرکت تعاونی
- محصولات صنعتی
در این بین در باره ی شرکت تعاونی روستایی می توان گفت یکی از تعاونی های جامع و کامل را می توان در این نوع داشت به دلیل اینکه در روستاها تنوع بالایی برای ایجاد یک شرکت تعاونی وجود دارد به عنوان مثال هم زنان و هم مردان روستا می توانند از اعضا و سهامداران این شرکت باشند.
و محصول مورد نظر خود را تحت نظارت تعاونی ارائه دهند.
نکته ای مهم
در تعریف شرکت تعاونی لازم به تذکر است که به موجب مقررات وزارت تعاون، سرمایه‌ی تأمین یا تعهد شده از طرف اعضا در مرحله‌ی تأسیس شرکت، نباید کمتر از ۵۱ درصد کل سرمایه‌ی شرکت باشد و هر تعاونی وقتی ثبت و تشکیل می‌گردد که حداقل یک سوم سرمایه‌ی آن تأدیه و در صورتی که به صورت نقدی و جنسی باشد؛ تقدیم و تسلیم شده باشد. اعضای تعاونی نیز مکلفند مبلغ پرداخت نشده‌ی سهم خود را ظرف مدت مقرر در اساسنامه تأدیه نمایند. (ماده‌ی ۲۱)
سخن آخر
برای کلیه ی امور حقوقی هر مدیری نیاز به مشاوره ی دقیق و حساب شده دارد که علاوه بر اینکه بتواند با آرامش به انجام امور تجاری خود بپردازد بلکه در اسرع وقت و با کم ترین هزینه با اعتماد به موسسه ی حقوقی ثبت فردا و تماس با شماره ی۵۲۷۱۲-۰۲۱ تمامی امور حقوقی خود را نیز انجام شده بداند.
ثبت فردا در کنار شما